Διατροφικό δίλημμα: μέλι ή ζάχαρη;

Μια από τις τροφές που συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον κυρίως λόγω της ικανότητας της να αντικαθιστά τη ζάχαρη είναι το μέλι
Είναι γνωστό ότι η ζάχαρη αποφεύγεται από αυτούς που εντάσσονται σε κάποιο πρόγραμμα αδυνατίσματος, καθώς & από τους διαβητικούς. Το μέλι είναι μια φυσική γλυκαντική τροφή που θα μπορούσε να υποκαθιστά την ζάχαρη, με λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις. Ποια είναι όμως η αλήθεια; Έχει το μέλι μεγαλύτερη θρεπτική αξία από την ζάχαρη;

Παλιότερα πιστεύονταν πως το μέλι έχει αντισηπτικές & φαρμακευτικές ιδιότητες. Σε περίπτωση που βρεθούν μικρόβια μέσα σ' αυτό εξαφανίζονται σε σύντομο χρονικό διάστημα καθώς αφυδατώνονται εξαιτίας της μεγάλης απορροφητικότητας ικανότητας του μελιού.
Την ιδιότητα αυτή γνώριζαν οι Αρχαίοι Έλληνες που το χρησιμοποιούσαν για να ταριχεύουν τους νεκρούς τους. Αναφέρεται δε πως η σωρός του Μεγάλου Αλέξανδρου ταριχεύτηκε με αυτό τον τρόπο.
Η τελική σύσταση του ώριμου πλέον μελιού που απολαμβάνουμε εμείς διαφέρει τόσο από το λουλούδι που μάζεψε η μέλισσα το νέκταρ ( θυμαριού, πεύκου, ελάτου ), όσο & από τον τρόπο που αποχωρίζεται από την κερήθρα ( με φυγοκέντρηση, με πίεση κ.α. ).
Μια τυπική όμως ανάλυση δίνει : γλυκόζη 34%, φρουκτόζη 41%, σουκρόζη 2.4%, & νερό 18.3%. Γενικά πιστεύετε πως είναι γλυκύτερο από την ζάχαρη, όμως η γλυκύτητα είναι κάτι υποκειμενικό & κυμαίνεται από 57 - 122% αυτής της ζάχαρης.
Επίσης το μέλι είναι γνωστό για τις αντισηπτικές του ιδιότητες. Η μεγάλη περιεκτικότητα του μελιού σε σάκχαρο έχει σαν αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να αναπτυχθούν μέσα σε αυτό διάφοροι μικροοργανισμοί. Όμως οι χαμηλές θερμοκρασίες παρασκευής του μελιού δεν είναι αρκετές για να καταστρέψουν πλήρως το μικρόβιο Clostridium botulinum.
Αυτοί οι μικροοργανισμοί είναι επικίνδυνοι γιατί δημιουργούν θανατηφόρες τοξίνες, ένα φαινόμενο που δεν εκδηλώνεται στο υψηλής συγκέντρωσης σακχάρου μέλι. Όμως οι συνθήκες του γαστρεντερικού σωλήνα των νεογνών μπορεί να ευνοεί τη δημιουργία τοξινών, γι' αυτό συνίσταται να μην δίνεται μέλι σε μωρά μικρότερα του νέου έτους.

Μέλι ή ζάχαρη

Αντίθετα με την γνώμη πολλών δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα διατροφικό πλεονέκτημα στην επιλογή του μελιού. Εξαιτίας της συμπυκνωμένης του μορφής είναι ουσιαστικά μεγαλύτερης περιεκτικότητας σε σουκρόζη από ότι η επιτραπέζια ζάχαρη. Έτσι μια κουταλιά μέλι περιέχει 65 θερμίδες, ενώ μια κουταλιά ζάχαρη 46.
Είναι λοιπόν φανερό ότι σε ένα υπέρβαρο άτομο που δεν αντιλαμβάνεται την γλυκύτητα του μελιού ( δηλ. χρησιμοποιεί τόση ποσότητα μελιού όση & ζάχαρης για να πετύχει το ίδιο γλυκαντικό αποτέλεσμα ) η κατανάλωση του στο καθημερινό διαιτολόγιο αυξάνει τις ολικές προσλαμβανόμενες θερμίδες. Επίσης αν & το μέλι περιλαμβάνει κάποια ποσότητα βιταμινών & ιχνοστοιχείων, η περιεκτικότητά του είναι τόσο μικρή που δεν συνυπολογίζονται στις ημερήσιες προσλήψεις.

Η αντιπαράθεση με την ζάχαρη δεν σταματά όμως εδώ. Ένα εξίσου αμφιλεγόμενο ζήτημα που διχάζει το χώρο της διατροφής είναι αν μπορεί ένας διαβητικός να χρησιμοποιεί συχνότερα το μέλι. Γνωρίζουμε πως το κύριο χαρακτηριστικό του μελιού είναι η μεγάλη περιεκτικότητα σε φρουκτόζη.
Η φρουκτόζη μεταβολίζεται & περνά στα κύτταρα με μια διαδικασία που δεν είναι απαραίτητη η ινσουλίνη. Εύλογα οδηγείται κάποιος στο συμπέρασμα πως αποτελεί ιδανική γλυκαντική ουσία για τους διαβητικούς. Όμως για την τελική μας σύσταση θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε & την περιεκτικότητά της σε γλυκόζη.
Έτσι η αυξημένη συγκέντρωση του μελιού σε γλυκόζη το καθιστά ελεγχόμενο τρόφιμο για τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Επίσης επειδή η σουκρόζη υδρολύεται πολύ γρήγορα σε γλυκόζη & φρουκτόζη στο λεπτό έντερο, υπάρχει μικρή διαφορά στο χρόνο απορρόφησης μεταξύ μελιού & ζάχαρης.

Συμπεράσματα

Συμπερασματικά λοιπόν μπορούμε να πούμε πως το μέλι δεν αποτελεί ανώτερο τρόφιμο όσον αφορά την διατροφική του αξία από την ζάχαρη. Συνεπώς δεν κρίνεται σκόπιμο να προτείνεται σε άτομα που ακολουθούν κάποιο πρόγραμμα απώλειας βάρους. Το πόσο φυσική & υγιεινή είναι η διατροφή μας δεν χαρακτηρίζεται από το αν τρώμε μέλι αντί για ζάχαρη, όπως πολλοί ειδήμονες του χώρου διατείνονται.
Οι βελτιώσεις στις διαιτητικές μας συνήθειες έχουν ρίζες πολύ πιο βαθιές & η απόδοση σε τρόφιμα υπερβολικών & καμιά φορά ανυπόστατων ιδιοτήτων σίγουρα δεν οδηγεί προς την κατεύθυνση αυτή. Το μέλι είναι μια πολύ καλή γλυκαντική τροφή, όμως είναι άδικο να το μυθοποιούμε αποδίδοντας του μη ρεαλιστικά πλεονεκτήματα.
Μια κουταλιά της σούπας μέλι περιέχει 0,1 mg σιδήρου, αλλά ένας ενήλικας θα χρειαστεί 150 κουταλιές της σούπας μέλι την ημέρα δηλαδή 9600 θερμίδες ώστε να προσλάβει 15 mg σιδήρου, τα οποία αποτελούν την ημερήσια ανάγκη του για σίδηρο.
Επιπλέον, το μέλι περιέχει ίχνη από λιποειδικής φύσεως ουσίες οι οποίες αναστέλλουν τον παράγοντα ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων( PAF), ο οποίος αποτελεί φλεγμονώδη παράγοντα που εμπλέκεται στην διαδικασία οξείδωσης της LDL με αποτέλεσμα την καταστροφή του ενδοθηλίου και τον σχηματισμό της αθηρωματικής πλάκας.

http://news.pathfinder.gr